‘การศึกษา’ เครื่องผลิตยอดมนุษย์ยุคใหม่ กับทักษะสำคัญเพื่อทรานส์ฟอร์มมนุษย์สู่โลกอนาคต
“คุณเคยจินตนาการถึงระบบการศึกษาในฝันไหม” เชื่อว่าทุกคนเคยมีภาพในหัวเพราะน่าจะเคยผ่านประสบการณ์กับระบบการศึกษาที่ไม่น่าประทับใจกันมาก่อน แต่เป็นที่ทราบกันดีว่าในหลาย ๆ ประเทศ การศึกษา เป็นปัญหาที่แก้ไขได้ยาก หลายปัจจัยเกิดจากสิ่งที่ฝังรากลึก ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายหน่วยงาน ในทางกลับกันถ้าปัญหาการศึกษาได้รับการมองเห็นคุณค่าและถูกแก้ไขอย่างจริงจัง การศึกษาจะเป็นสิ่งที่พาประเทศก้าวไปข้างหน้า สามารถผลิตยอดมนุษย์ยุคใหม่ได้อย่างไม่มีขีดจำกัด บทความนี้จะแนะนำทักษะสำคัญที่วัยทำงานควรมี และทักษะที่ควรปลูกฝังในระบบการศึกษาเพื่อทรานส์ฟอร์มมนุษย์สู่โลกการทำงานในอนาคต
- ทักษะความฉลาดทางอารมณ์
ในแต่ละวัน เราพบเจอคนมากหน้าหลายตา ตั้งแต่ตอนออกจากบ้าน ยันที่ทำงาน ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว เพื่อนร่วมงาน หัวหน้า หรือลูกน้อง โดยเฉพาะในที่ทำงาน นอกจากเราจะต้องดีลกับคนแล้ว เรายังต้องดีลกับงานอีก ดังนั้นการฝึกให้มีความฉลาดทางอารมณ์ รู้เท่าทันและสามารถจัดการอารมณ์ของตัวเองได้ เราจะสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข
- ทักษะความคิดสร้างสรรค์
รากฐานการศึกษาไม่ควรละเลยทักษะความคิดสร้างสรรค์ ปัจจุบันหลายองค์กรเริ่มให้ความสนใจพนักงานที่มีทักษะความคิดสร้างสรรค์ เพราะในโลกของการทำงานมีโจทย์หรือปัญหาให้แก้กันทุกวัน การมีกลุ่มคนที่มีทักษะนี้อยู่ จะช่วยต่อยอดวิธีคิด หรือมุมมองใหม่ ๆ ในการทำงาน รวมถึงการแก้ปัญหาได้ดียิ่งขึ้น
- ทักษะการเรียนรู้และการปรับตัว
โลกในตอนนี้อยู่ในยุคที่มีการเปลี่ยนผ่านอย่างรวดเร็ว มีองค์ความรู้และเทคโนโลยีใหม่ ๆ เกิดขึ้นทุกวัน ดังนั้นวัยทำงานจะต้องปรับตัว ต่อยอดการศึกษาและพัฒนาตัวเองอยู่ตลอดเวลา หรือการสร้างนิสัย Lifelong Learning เป็นอีกหนึ่งตัวช่วย ที่จะทำให้คนทำงานพร้อมรับมือกับทุกสถานการณ์และการเปลี่ยนแปลง
- ทักษะด้านการนำทีมและบริหาร
ผู้ที่มีหน้าที่ในการจัดการบริหารคนมักจะเป็นระดับหัวหน้าขึ้นไป แล้วภาวะผู้นำทีมที่ดีควรเป็นอย่างไร? นอกจากเป็นคนที่คอยคุมทีมแล้ว ยังต้องทำให้สมาชิกในทีมเข้าใจในบทบาทและหน้าที่ของตนเอง ส่งเสริมความสามารถ ส่งเสริมให้เกิดการศึกษาและการเรียนรู้ภายในทีม ทำให้ภารกิจของงานบรรลุเป้าหมาย สร้างบรรยากาศที่ดีในการทำงาน รวมถึงการจัดคนให้เหมาะกับงาน ก็สำคัญไม่แพ้กัน
- ทักษะการคิดเชิงวิพากษ์
อย่างที่ทราบกันดีว่าการศึกษาไทยมักสอนให้เด็กท่องจำ มากกว่าสอนให้เด็กมี Critical Thinking หรือการคิดเชิงวิพากษ์ ถ้าจะให้ดี ควรปลูกฝังกันตั้งแต่ในวัยเรียน เนื่องจากทักษะนี้มีความสำคัญมากในการทำงาน เพราะการมี Critical Thinking จะทำให้การคิดเป็นไปอย่างรอบคอบ มีเหตุมีผล สามารถเชื่อมโยงประเด็นต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกันได้ อีกทั้งยังเป็นทักษะสำคัญของโลกทำงานในอนาคต
- ทักษะด้านเทคโนโลยี
เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะวงการทำงาน มีการเข้ามาของ AI, Big Data, Blockchain, E-commerce ฯลฯ คนทำงานจึงต้องมีการปรับตัว เพราะแค่ทักษะทางสายอาชีพไม่เพียงพออีกต่อไป การศึกษาควรเพิ่มทักษะด้านเทคโนโลยีเข้ามา เพราะทักษะนี้เป็นทักษะจำเป็นที่ทุกวัยต้องมีติดตัว ถึงจะสามารถอยู่รอดท่ามกลางโลกที่เทคโนโลยีกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
- ทักษะการนำเสนอในที่สาธารณะ
ทักษะการนำเสนอถูกปลูกฝังให้อยู่ในหลักสูตรการศึกษาตั้งแต่ระดับมัธยม มหาวิทยาลัย ไปจนถึงวัยทำงาน เวลาได้ทำงานกลุ่มทีไร ไม่พ้นจะต้องมีการนำเสนองานทุกที หรือแม้แต่ตอนสัมภาษณ์งาน เราจำเป็นต้องใช้ทักษะการพรีเซนต์ตัวเองให้ได้งาน รู้อย่างนี้แล้ว เราควรฝึกฝนทักษะการนำเสนอนี้ให้ติดตัว ก็เหมือนกับที่เคยได้ยินกันบ่อย ๆ ว่า “พรีเซนต์ดี มีชัยไปกว่าครึ่ง”
- ทักษะการเจรจาต่อรอง
หนึ่งในทักษะพื้นฐานที่ควรจะอยู่ในการศึกษาปัจจุบัน เพราะเป็นทักษะที่ทุกคนต้องใช้ ไม่จำเพาะแค่สายอาชีพงานขายเท่านั้น เช่น การต่อรองเงินเดือนตอนสัมภาษณ์งาน การเจรจาต่อรองระหว่างเรากับคนในองค์กร ถ้าเราหมั่นฝึกฝนดังคำโบราณว่า “ปากเป็นเอก” ควบคู่กับการคำนึงบริบทรอบข้างและการให้เกียรติผู้อื่นด้วย ก็จะเป็นประโยชน์ให้กับตัวเราเองได้เป็นอย่างมาก
- ทักษะการทำงานเป็นทีม
สมัยเรียนหลายคนต้องคุ้นเคยกับทำงานเป็นกลุ่มที่ถูกแทรกอยู่ในระบบ การศึกษา ในชีวิตการทำงานก็เช่นกัน ส่วนใหญ่จำเป็นต้องอาศัยทักษะการทำงานเป็นทีม งานถึงจะรันต่อไปได้ ถึงจะมีบางงานที่สามารถทำคนเดียวได้ แต่อย่าลืมว่าในงานที่ทำคนเดียวนั้น ยังต้องมี Under หรือ Upper ที่เราจะต้องประสานงานด้วยอยู่ดี ถ้าเรารู้และเข้าใจบทบาทของเราของทีม ไม่ว่าจะทำงานกับใคร ก็ไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป
- ทักษะการบริหารเวลา
ทักษะการบริหารเวลาเป็นทักษะที่ทุกคนควรมีติดตัว เพราะในแต่ละวัน มีมากกว่าหนึ่งภาระงานให้จัดการ ดังนั้น การลิสต์งานที่ต้องทำในแต่ละวัน และจัดลำดับความสำคัญของแต่ละงานให้ทันเดดไลน์ คือหัวใจสำคัญของทักษะนี้
อย่าลืมว่า การศึกษา และการเรียนรู้ทักษะใหม่ ช่วยสร้างนิสัย Lifelong Learning หรือการเรียนรู้ตลอดชีวิตได้ หากปลูกฝังทักษะเหล่านี้กันตั้งแต่วัยเรียนและต่อยอดในวัยทำงานบ่อย ๆ จะสามารถสร้างรูทีนจนเกิดเป็นนิสัยได้ แล้วคุณก็จะเป็นหนึ่งในยอดมนุษย์เดินดิน ที่ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน ทำอะไร ก็สามารถใช้ชีวิตท่ามกลางโลกที่หมุนไปอย่างรวดเร็วได้อย่างมีความสุข